ΑΡΑΚΥΝΘΟΣ

 Ο Αράκυνθος ή Ζυγός είναι βουνό του νομού Αιτωλοακαρνανίας, νότια της λίμνης Τριχωνίδας. Έχει υψόμετρο 984 μέτρων.^[1] Στον Αράκυνθο βρίσκεται το στενό φαράγγι της Κλεισούρας μέσω του οποίου συνδέονται η περιοχή του Μεσολογγίου με την περιοχή του Αγρινίου.

Οικισμοί στις πλαγιές του Αράκυνθου είναι τα Ελληνικά, Άνω Κεράσοβο, Κάτω Κεράσοβο, τα Άνω Μούσουρα, τα Κάτω Ρέτσινα, το Άνω Κουδούνι η Χούνιστα κ.α. Το βουνό καλύπτει μεγάλο τμήμα των πρώην δήμων Αρακύνθου, Μακρυνείας, Αιτωλικού και Μεσολογγίου.

Ο Αράκυνθος είναι κατάφυτος από κέδρα και πουρνάρια. Ανάμεσα τους ζουν αγριογούρουνα, ελάφια, σκίουροι, χελώνες και άλλα άγρια ζώα. Επίσης αρκετά είδη ερπετών και πτηνών όπως ο αετός. Για την μεγάλη του οικολογική σημασία, ο Αράκυνθος μαζί με το φαράγγι της Κλεισούρας είναι ενταγμένος στο δίκτυο Natura (Φύση) 2000.^[2]

ΑΡΚΑΝΙΚΑ ΟΡΟΙ

 Σε χαμηλό υψόμετρο φυτρώνουν βελανιδιές και σε ψηλότερο υψόμετρο υπάρχουν βοσκοτόπια και σημεία όπου φυτρώνει η κεφαλληνιακή ελάτη (Abies cephalonica). Οι μεμονωμένες βελανιδιές είναι απομεινάρια των βελανιδοδασών που κάποτε κάλυπταν ολόκληρη την Ακαρνανία. Το πιο αντιπροσωπευτικό δάσος ήμερης βελανιδιάς (Quercus ithaburensis Decaisne subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge & Yalt., Quercus aegilops L.) βρίσκεται στο Ξηρόμερο, στις νοτιοανατολικές απολήξεις των Ακαρνανικών ορέων. Η περιοχή είναι τοποθετημένη μεταξύ της λίμνης Οζερού, του ποταμού Αχελώου και των ακτών του Ιονίου, κοντά στον Αστακό. Ο πυρήνας της περιοχής του δάσους είναι μια γραμμή από λόφους άμεσα δυτικά και νότια της λίμνης Οζερού και λέγεται λόφοι Λιγοβίτσι – Μάνινα, οι οποίοι καλύπτουν 6000 εκτάρια. Το πυκνό και πανάρχαιο δάσος της βαλανιδιάς δημιουργεί μια τοποθεσία που κυριαρχείται από τη βαλανιδιά, σε μια μοναδική μορφή στην Ελλάδα.

Βαράσοβα

 Η Βαράσοβα είναι βουνό της Αιτωλοακαρνανίας που βρίσκεται ανατολικά του Εύηνου ποταμού και δυτικά του Αντιρρίου και της Παλιοβούνας. Είναι ένας τεράστιος όγκος ασβεστολιθικών πετρωμάτων και το μέγιστο ύψος του είναι 917 μ.^[1] Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Χάλκεια.^[2]

Κλοκοβα

 Η Κλόκοβα, ευρύτερα γνωστή ως Παλιοβούνα και επονομαζόμενη Ταφιασσός κατά την αρχαιότητα, είναι βουνό στα νότια της Αιτωλοακαρνανίας. Βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή του Αντιρρίου και έχει ύψος 1.038 μ.

Όρη Βαράσοβα (αριστερά) και Παλιοβούνα (Κλόκοβα) από την ακτή της Πάτρας

Σύμφωνα με την μυθολογία, στον Ταφιασσό λόφο είναι το μνήμα του Νέσσου και των υπολοίπων κενταύρων. Ο Νέσσος επιχείρησε να αρπάξει την Δηιάνειρα, κατά την διάβαση του ποταμού Εύηνου, με αποτέλεσμα ο Ηρακλής να τον θανατώσει. Η αποσύνθεση των πτωμάτων τους, έκανε το νερό που έτρεχε στους πρόποδες του λόφου να είναι «…δυσώδες και με θρόμβους από αίμα…». Κατά πάσα πιθανότητα επρόκειτο για κάποια ηφαιστειακή πηγή που συνοδευόταν από έκλυση του εξαιρετικά δύσοσμου αερίου υδροθείου.

Αμβρακία

 Η Αμβρακία είναι λίμνη της Αιτωλοακαρνανίας ευρισκόμενη μεταξύ του Αγρινίου και της Αμφιλοχίας. Απέχει μόλις 5 χιλιόμετρα από τη λίμνη του Οζερού.

Έχει μέγιστο μήκος 13,8 χλμ, πλάτος 3,8 χλμ και μέγιστο βάθος 40 μ. Χαρακτηριστικές όμως είναι οι έντονες διακυμάνσεις στη στάθμη του νερού και στην έκταση που καταλαμβάνει, κατά τη δεκαετία μάλιστα του '90 το βόρειο τμήμα της που βρίσκεται από την πλευρά της γέφυρας προς την Αμφιλοχία σχεδόν χάθηκε από τη μείωση της ποσότητας του νερού.

Οζερός

 Η λίμνη Οζερός (ή Γαλίτσα) βρίσκεται στην Αιτωλοακαρνανία, δυτικά του ποταμού Αχελώου, περίπου στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος με την πόλη του Αγρινίου.

Το όνομά της έχει σλαβική προέλευση, καθώς Οζέρο είναι η σλαβική λέξη που σημαίνει «λίμνη». Έχει έκταση περίπου 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων και βάθος 8-10 μέτρων, η στάθμη της όμως παρουσιάζει έντονες μεταβολές. Ο Οζερός σχηματίζεται από νερά του Αχελώου που εγκλωβίζονται στην περιοχή, όταν αυτός υπερχειλίζει, αλλά και από μικρούς χειμάρρους.

Λυσιμαχία

 Η Λυσιμαχία είναι λίμνη νοτίως της πόλης του Αγρινίου με επιφάνεια 13,2 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίμετρο 17 περίπου χιλιόμετρα και μέγιστο βάθος μόλις 9 μέτρα. Ακριβώς δίπλα της στα ανατολικά βρίσκεται η άλλη λίμνη του μεγάλου Αιτωλικού Πεδίου η Τριχωνίδα, με την οποία αποτελεί ενιαίο οικοσύστημα. 

ΤΡΙΧΩΝΊΔΑ

 Η Λίμνη Τριχωνίδα (ή Αποκούρου ή Βραχωρίου^[1]) είναι η δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας. Βρίσκεται στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας, νοτιοανατολικά της πόλης του Αγρινίου, πλησίον αυτού, καθώς και μεταξύ των πρώην επαρχιών Μεσολογγίου και Τριχωνίδας, νότια του Παναιτωλικού όρους και βόρεια του Αρακύνθου.

Αμφιλοχία

 Η Αμφιλοχία είναι κτισμένη σε υψόμετρο 10 μέτρων στο πιο εσωτερικό σημείο του όρμου του Αμβρακικού κόλπου αμφιθεατρικά πάνω σε δυο λόφους που στο νότιο μέρος συγκλίνουν μεταξύ τους και σχηματίζουν ορθή γωνία.^[1] Πρόκειται για πολύ σημαντική θέση, αφού για αιώνες αποτελούσε τη μοναδική δίοδο από τη δυτική Στερεά Ελλάδα προς την Ήπειρο ακόμα και μετά την κατασκευή της σύγχρονης υποθαλάσσιας σήραγγας Πρέβεζας - Ακτίου. Απέχει περίπου 314 χιλιόμετρα ΒΔ. από την Αθήνα, 42 χιλιόμετρα Β. από το Αγρίνιο και 40 χιλιόμετρα Ν. από την Άρτα.

Αγρίνιο

 Το Αγρίνιο είναι πόλη του νομού Αιτωλοακαρνανίας στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.^[1] Αποτελεί την έδρα του δήμου Αγρινίου και σύμφωνα με την ελληνική απογραφή του 2021, ως δήμος έχει πληθυσμό 89.691 κατοίκους, ως δημοτική ενότητα 60.609 και ως πόλη ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 50.690 άτομα.^[2] Μαζί με την Πάτρα και τα Ιωάννινα, αποτελούν τα τρία μεγαλύτερα αστικά κέντρα στο δυτικό τμήμα της χώρας.

Μεσολόγγι

 Το Μεσολόγγι είναι πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας και αποτελεί έδρα του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου. Η πόλη είναι κτισμένη στον προσχωσιγενή βραχίονα, που σχηματίζεται ανάμεσα στην ομώνυμη λιμνοθάλασσα και στη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας, βρίσκεται 247 χλμ. δυτικά της Αθήνας και σε απόσταση περίπου 37 χλμ. νοτιότερα του Αγρινίου και 34 χλμ. δυτικότερα του Αντιρρίου. Αρκετές ιστορικές πηγές αναφέρουν πως το όνομα «Μεσολόγγι» προέρχεται από την ένωση των δύο ιταλικών λέξεων, «ΜΕΖΖΟ/MESSO» και «LAGHI», το οποίο σημαίνει «ένα μέρος εν μέσω λιμνών» ή «ένα μέρος που περιβάλλεται από λίμνες»

Ναύπακτοσ

Η Ναύπακτος είναι παραθαλάσσια πόλη της Αιτωλοακαρνανίας στον Κορινθιακό κόλπο^[1][2] και έδρα του Δήμου Ναυπακτίας^[3][4]. Είναι χτισμένη ανάμεσα στο Αντίρριο και στις εκβολές του ποταμού Μόρνου, στο νοτιοανατολικό τμήμα του νομού και έχει πληθυσμό 12.950 κατοίκους (η δημοτική κοινότητα - απογραφή 2021).^[5] Αποτελεί μία από τις αρχαιότερες ελληνικές πόλεις που γνώρισε περιόδους μεγάλης ακμής και συνδέθηκε με σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Αυτό επιβεβαιώνεται από την άρτια οχύρωσή της, η οποία ξεκινά από το λιμάνι, συνεχίζεται με τρία αλλεπάλληλα τείχη και καταλήγει στο κάστρο.^[1] Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός